Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, pandemi nedeniyle yavaşlayan ekonominin normalleşme sürecine hızla adapte olacağını, bunun ilk göstergesinin de 10 günde kısa çalışmadan vazgeçen işletmeler olduğunu söyledi. AA Editör Masası’nda açıklamalar yapan Selçuk, şunları söyledi:
“1 Haziran’da normalleşme sürecini başlattıktan sonra benim için ve ülkemiz adına çok güzel bir gelişme oldu. İlk bir hafta, 10 gün içinde kısa çalışma başvurusundan 400 bin geri çıkış aldık. Bu ne demek oluyor? 400 bin çalışan, 3 ay bitmeden kısa çalışmadan vazgeçti. Bu da aslında bizim için ne kadar hızlı dönüşeceğimizin, ne kadar hızlı adapte olacağımızın ilk verisiydi. ‘400 bin çalışan için kısa çalışmadan vazgeçiyorum. Ben artık devletimin kaynaklarından bu kısa çalışma desteğini almak istemiyorum’ dediler. İşverenlerimizin bu şekilde hemen hızlı tepki vermesi de bizi ayrıca mutlu etti.”
Kısa çalışmanın çok verimli bir yöntem olduğunu ifade eden Selçuk, “600 gün prim gün şartı sayısını 450 güne, 120 gün olan hizmet akdine bağlı olma şartını 60 güne indirdik. 3.5 milyon çalışanımız için 10 milyar lirayı aşkın bir kısa çalışma ödeneğini ulaştırmış durumdayız” diye konuştu.
1.7 milyon nakdi ücret
Selçuk, bu dönemde çalışanları akit ve istihdam içinde tutabilmeyi hedeflediklerini belirterek, nakdi ücret desteğine ilişkin şunları kaydetti:
“450 günü sağlayamayan ama iş akdi içinde kalmasını istediğimiz çalışanlarımıza nakdi ücret desteği sağladık. Ücretsiz izne çıkardılar çalışanları. Onlara da 1177 lira nakdi ücret desteği vererek, istihdam dairesinde kalmalarını istedik. Çalışanlarımızı kaybetmeden hızlı şekilde toparlanabilmek için sözleşmelere ara vermemek de önemli bir şeydi. Nakdi ücrette şu anda yaklaşık 1 milyon 358 bin çalışan rakamına ulaştık. Yine burada da verdiğimiz rakam 1 milyar 700 milyon lirayı geçmiş durumda.”
İşten çıkarma yasağı
İşten çıkarmayı engelleyen düzenlemeye ilişkin değerlendirmelerde bulunan Selçuk, “Fesih kısıtı uzatılacak. Şu an yeni normale alışırken işverenimizi desteklemek ve işçimizi korumak anlamında bir 3 ay daha uzatacağız” diye konuştu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile üzerinde ortak çalıştıkları İstihdam Kalkanı paketiyle ilgili bilgi de veren Selçuk, şunları kaydetti:
“Fesih kısıtını bir süre daha uzatacağız. Bu sayede istihdamın korunmasını hedefliyoruz. İkinci bir desteğimiz de normalleşme desteği olacak. Normalleşme desteği, kısa çalışma desteğine başvurmuş firmalarımıza yeni normale geçerken adaptasyonlarını daha ılımlı yapmaları için destek verdiğimiz bir süreç olacak. Kısa çalışmaya başvuran firmalarımız için bir nevi normalleşme desteği yapacağız. Kısa çalışma desteğini bitirip normalleşme desteğine geçeceğiz. Prim destekleriyle destekleyeceğiz onları. Buradaki temel hedef kısmi çalıştırdıklarımızı normal zamanlara döndürebilmek. Bütün işlerimizi eski, normal, rutin çalışma sürelerine döndürebilmek için yapacağız bunu. O sürelerle orantılı olarak da bu desteği vereceğiz.”
6 milyon haneye sosyal koruma
Salgın nedeniyle Sosyal Koruma Kalkanı’nı devreye aldıklarını, bunun kapsamında kısa çalışma ödeneği, işsizlik ödeneği, nakdi ücret desteği ve sosyal yardımların bulunduğunu ifade eden Selçuk, “Tüm paketi göz önüne aldığımız zaman yaklaşık 20.5 milyar liralık bir nakdi destekten bahsediyoruz” dedi. Selçuk, bu süreçte yapılan sosyal yardımları da şöyle anlattı:
“Üç fazda 6 milyon haneyi geçti. Dolayısıyla 6 milyar lirayı geçmiş durumdayız. Üçüncü faz sosyal yardım desteğini 1 milyon 680 bin haneye daha bu süreçte yardım ulaştırdık. Süreç devam ediyor.”
Kazanılmış haklar geri gitmeyecek
Bakan Selçuk, Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi konusunda şu bilgileri verdi:
“Hedeflerimizden biri, işçimizin kazanılmış haklarının geri gitmemesi. Çalıştığımız modellerde bunu sağladık. Kıdem tazminatında 1 senelik çalışmanın karşılığında 30 gün kıdem alma… Yüzde 8.33 korunmakla kalmıyor, aslında üstüne çıkıyoruz.”
Tercihe Bağlı Tamamlayıcı Emeklilik Planı’na da değinen Selçuk, “Çoğu ülkedeki tamamlayıcı emeklilik sistemlerinde devlet katkısı yok ama biz burada yüzde 1 oranında devlet katkısı koyacağız” dedi.
Mevcut durumda dört kişiden birinin kıdem tazminatı alabildiğini belirten Selçuk, “Kıdem tazminatı düzenlemesi için yürürlük tarihini 2022 olarak hedefliyoruz” diye konuştu.