Türk bilim insanları GRFT (griffithsin) adlı bir molekülün Kovid-19’un enfeksiyon etkisini durdurucu veya azaltıcı yönünü araştırıyor.

Bakan Varank, Türkiye’nin ilk disiplinler arası biyoteknoloji lisansüstü eğitim enstitüsü olan ve sağlık ile tarımsal biyoteknoloji alanlarında çalışmalar gerçekleştirilen Ankara Üniversitesi (AÜ) Biyoteknoloji Enstitüsü’nü  ziyaret etti. Varank’a ziyaretinde, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erkan İbiş ile TÜBİTAK MAM Gen  Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü (GMBE) Müdürü Prof. Dr. Şaban Tekin de  eşlik etti.

Varank, AÜ Biyoteknoloji Enstitüsü bünyesinde Prof. Dr. Aykut Özkul’un  yürütücülüğünü üstlendiği Kovid-19’a karşı ilaç geliştirme projesi kapsamında  laboratuvarlarda yapılan çalışmaları yerinde inceledi. Özkul ile birlikte  koruyucu kıyafetler giyerek hayvan testlerinin yapıldığı özel odaya giren Varank,  hayvanlar üzerinde yapılan deneyler hakkında bilgi aldı.

“GÜZEL MÜJDELERİ VEREBİLİRİZ”

Varank, ziyaretin ardından AA muhabirine yaptığı açıklamada,  Kovid-19’a karşı Türkiye’deki temel bilimsel çalışmaları koordine etmek üzere  Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı öncülüğünde TÜBİTAK çatısı altında bir platform  oluşturduklarını anımsatarak, burada yürütülen 17 aşı ve ilaç geliştirme  projesinin desteklendiğini söyledi.

Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsünün öncülüğünde Kovid-19’a  karşı GRFT molekülüyle geliştirilecek hastalığı önleyici ilaca yönelik çalışmalar  hakkında bilgi aldıklarını belirten Varank, şöyle konuştu:

“Bilim insanlarımız bu molekülün Kovid-19’a karşı etkili olabileceğini  bilimsel olarak da değerlendiriyorlar. Klinik çalışma aşamalarına geçmeden önce  yapılması gereken temel araştırmalar yapılıyor. Bu molekülle ilgili hayvan  deneyleri bugün itibarıyla buradaki biyogüvenlikli laboratuvarda başlatılmış  olacak.”

Varank, Türkiye’nin son 18 senede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan  liderliğinde özellikle Ar-Ge ekosistemine büyük yatırımlar yaptığına işaret  ederek, “Yaptığımız yatırımların böyle zor ve kritik zamanlarda bilim  insanlarımızın ortaya koyduğu başarılı çalışmalarla ne kadar önemli olduğunu  görebiliyoruz. Bilim insanlarımıza güveniyoruz, buradaki çalışmalardan da  başarılı bir ürün geliştirileceğine inanıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Bilim insanlarının Kovid-19’a karşı büyük bir fedakarlıkla gece gündüz  çalıştığına dikkati çeken Varank, şu ifadeleri kullandı:

“Burada devam eden bilimsel çalışmalar sonucunda da güzel veriler elde  edip klinik safhaya geçecek çalışmalarımızı tamamlayacağız. Sonraki aşamada  bunları Sağlık Bakanlığımıza klinik çalışmalar yapılması için teslim edeceğiz.  İnşallah güzel müjdeleri buralardan verebiliriz.”

“MOLEKÜLÜN TEDAVİ EDİCİ POTANSİYELİNİ DE SORGULAYACAĞIZ”

Prof. Dr. Aykut Özkul da projede, GRFT (griffithsin) molekülüyle Kovid-19 etkisini durdurmayı amaçladıklarını belirterek, çalışmalarda gelinen  aşamayı anlattı.

An itibarıyla molekülün hayvanlardaki etkinliğinin test edilmesi sürecini başlattıklarını belirten Özkul, “Bizim hayvanlarla ilgili yaptığımız ön çalışmalarda yaklaşık 2 haftalık bir zaman zarfında bu virüsün organ tutulumu,  yayılımı ve virüsle ilgili tespitler gerçekleşebiliyor. Dolayısıyla eğer işler öngördüğümüz şekilde devam ederse önümüzdeki bir ay içinde ön verileri almış  olacağız.” diye konuştu.

Çalışmalarının Türkiye’nin her alanda vermiş olduğu milli  seferberlikten biri olduğunu vurgulayan Özkul, projeye desteklerinden dolayı  Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve Ankara Üniversitesi Rektörlüğüne  teşekkür etti.

GRFT’nin yapı olarak doğal bir molekül olduğunu dile getiren Özkul,  şunları kaydetti:

“GRFT’nin şimdiye kadar birçok farklı virüse karşı enfeksiyonu  durdurucu etkisinin var olduğu tespit edilmiş. Dolayısıyla ilk planda bizim bu  süreçteki en büyük kazanımımız, günlük hayatta kullanılabilecek durdurucu,  koruyucu, önleyici ürün geliştirmek olacaktır. Ekibimizdeki moleküler biyologlar  da molekülün yapısında birtakım değişiklikler yapmak suretiyle GRFT’nin hücre  içine girmesini sağlamaya çalışıyor. Bu kapsamda eğer becerebilirsek molekülün  tedavi edici potansiyelini de zaman içinde sorgulayacağız.”

HAYVAN DENEYLERİ BİR AY SÜRECEK

TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu çatısı altında yürütülen 17 aşı ve  ilaç geliştirme projesinden biri olan çalışmada, GRFT adlı molekülün, Kovid-19’a  neden olan virüsün enfeksiyon etkisini durdurucu veya azaltıcı yönü araştırılmaya  başlandı.

Ankara Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi Ulusal Nanoteknoloji  Araştırma Merkezi (UNAM) ve Hacettepe Üniversitesinden bilim insanlarından oluşan  konsorsiyumun yürüttüğü çalışmalar sonucunda şimdiye kadar virüsün izolasyonu,  genom analizi ve karakterizasyonu gerçekleştirildi, GRFT molekülü üretildi ve  saflaştırıldı, GRFT’nin hücre kültürü ortamında virüsün hücreye girmesini ve bu  suretle üremesini durdurduğu görüldü.

Hayvan deneyleri aşamasına bugün itibarıyla başlanan projede, plan  dahilinde gelecek bir ay içinde bunun hayvanlarda çalışıp çalışmadığı konusunda  da ön bilgiye sahip olunacak.

AŞI GELİŞTİRME ÇALIŞMASINI DA İNCELEDİ

Bakan Varank, Biyoteknoloji Enstitüsü ziyaretinin ardından, Ankara  Üniversitesi bünyesindeki Kanser Araştırma Enstitüsü’nü ziyaret etti ve TÜBİTAK  COVID-19 platformundaki bir diğer proje olan “Virüs Tabanlı Prototip Coronavirus  Aşısı Üretimi”ne ilişkin Prof. Dr. Hakan Akbulut’tan bilgi aldı.